زخم

زخم در سایت مرکز پزشکی درمانی نسخه به شرح می پردازیم

زخم: علل، انواع و درمان‌ها

چرا زخم می‌شویم؟

زخم یک آسیب پوستی است که در اثر عوامل مختلفی ایجاد می‌شود. این آسیب ممکن است به دلیل بریدگی، سوختگی، ضربه یا حتی بیماری‌هایی نظیر دیابت یا زخم بستر رخ دهد. زخم‌ها به‌طور کلی زمانی شکل می‌گیرند که پوست، به عنوان خط اول دفاع بدن، به هر دلیلی دچار تخریب یا پارگی شود. این اتفاق می‌تواند به‌دلیل عوامل فیزیکی، شیمیایی، یا عفونی باشد.

انواع زخم

دسته بندی زخم از لحاظ لایه‌های پوستی

زخم سطحی: آسیب در لایه‌های سطحی پوست مانند اپیدرم.

زخم عمقی: آسیب در لایه‌های عمقی‌تر پوست مانند درم و حتی چربی و عضلات.

زخم نفوذی: زخم‌هایی که به بافت‌های زیرین مانند عضلات یا استخوان‌ها نفوذ می‌کنند.

ترمیم زخم

فرایند ترمیم زخم به معنای بازسازی و ترمیم بافت آسیب دیده است. این فرایند شامل سه مرحله اصلی است:

1-مرحله التهابی: بدن با تولید فاکتورهای التهابی سعی می‌کند با عفونت‌ها مبارزه کند و جریان خون بیشتری را به ناحیه آسیب‌دیده هدایت کند.

2-مرحله تکثیر: سلول‌های جدید پوست شروع به تکثیر می‌کنند تا بافت آسیب‌دیده را جایگزین کنند.

3-مرحله بازسازی: بافت تازه تشکیل شده بازسازی شده و اسکار (جای زخم) به تدریج شکل می‌گیرد.

اسکار زخم

اسکار یا جای زخم، نتیجه نهایی فرایند ترمیم زخم است. زمانی که بدن نمی‌تواند پوست را دقیقاً به حالت اولیه خود بازگرداند، به‌جای آن یک بافت جدید و مقاوم به نام اسکار تولید می‌کند. اسکارها معمولاً نسبت به پوست سالم سخت‌تر و ضخیم‌تر هستند.

اسکار چیست؟

اسکار یک بافت فیبروزی است که پس از ترمیم زخم‌ها در ناحیه آسیب دیده شکل می‌گیرد. اگرچه این بافت نمی‌تواند عملکرد کامل پوست اصلی را بازگرداند، اما به عنوان یک پوشش محافظ عمل می‌کند و مانع از عفونت بیشتر می‌شود.

انواع ترمیم کننده زخم

ترمیم‌کننده‌های زخم به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

ترمیم‌کننده‌های موضعی مانند کرم‌ها و ژل‌ها که به تسریع فرایند بهبود کمک می‌کنند.

ترمیم‌کننده‌های سیستمیک مانند داروهای ضدالتهابی یا آنتی‌بیوتیک‌ها که به جلوگیری از عفونت و بهبود کلی زخم کمک می‌کنند.

انواع پانسمان زخم

1-پانسمان‌های نوین

پانسمان‌های نوین، مانند پانسمان‌های هیدروکلوئیدی و هیدروژلی، علاوه بر پوشاندن زخم به فرایند بهبود آن نیز کمک می‌کنند. این پانسمان‌ها می‌توانند رطوبت لازم را حفظ کرده و از ورود باکتری‌ها به زخم جلوگیری کنند.

2-زخم باز

زخم باز به زخم‌هایی گفته می‌شود که پوست به‌طور کامل پاره شده و ممکن است به بافت‌های زیرین نفوذ کند. این نوع زخم‌ها نیاز به مراقبت و پانسمان دقیق دارند تا از عفونت جلوگیری شود.

3-زخم بسته

زخم بسته زخم‌هایی هستند که پوست به‌طور کامل پاره نشده و تنها آسیب داخلی دارند. این زخم‌ها معمولاً با مراقبت کم‌تری بهبود می‌یابند، اما نیاز به پیگیری برای جلوگیری از عفونت دارند.

دسته‌بندی زخم‌ها از لحاظ طول مدت زمان ابتلا

1-زخم حاد

زخم‌هایی که به‌طور ناگهانی و در یک بازه زمانی کوتاه مدت ایجاد می‌شوند و معمولاً با مراقبت مناسب طی چند هفته بهبود می‌یابند.

2-زخم مزمن

زخم‌های مزمنی که بهبود نمی‌یابند یا بهبودی طولانی مدت دارند، مانند زخم بستر و زخم‌های دیابتی. این زخم‌ها به دلیل شرایط زمینه‌ای فرد یا عدم مراقبت مناسب می‌توانند به یک مشکل جدی تبدیل شوند.

دسته بندی زخم داخلی یا خارجی

زخم‌ها می‌توانند داخلی باشند (مثل زخم‌های حاصل از جراحی‌های داخلی) یا خارجی باشند (مثل بریدگی یا سوختگی).

دسته بندی زخم: تمیز یا آلوده

زخم تمیز زخم‌هایی که هنوز عفونت پیدا نکرده‌اند و به‌راحتی با مراقبت مناسب بهبود می‌یابند.

زخم آلوده زخم‌هایی که به دلیل ورود باکتری‌ها یا ویروس‌ها دچار عفونت شده‌اند و نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی دارند.

دسته بندی انواع زخم‌ها

1-افراد در معرض زخم

افرادی که بیشتر در معرض ایجاد زخم هستند شامل سالمندان، بیماران دیابتی، افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی و کسانی که فعالیت‌های فیزیکی سنگین انجام می‌دهند.

2-زخم‌های نفوذ ناپذیر

زخم‌هایی که به لایه‌های زیرین پوست نفوذ نمی‌کنند و سطحی هستند، مانند خراشیدگی‌های کوچک.

3-زخم‌های نفوذپذیر

زخم‌هایی که به لایه‌های عمیق‌تر پوست و حتی عضلات و استخوان‌ها نفوذ می‌کنند و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند.

4-نشانه‌های عفونی شدن زخم

از نشانه‌های عفونی شدن زخم می‌توان به قرمزی شدید، درد، تورم، ترشح چرک و تب اشاره کرد.

عواملی که بهبود زخم را به تعویق می‌اندازد

زخم بستر

زخم بستر نتیجه فشار طولانی مدت روی یک ناحیه از بدن است که باعث کاهش جریان خون و در نتیجه مرگ بافت‌ها می‌شود.

درمان زخم بستر

استفاده از بالش‌های مخصوص، تغییر مداوم موقعیت بدن و استفاده از پانسمان‌های نوین می‌تواند به درمان زخم بستر کمک کند.

زخم دیابت

زخم‌های دیابتی ناشی از مشکلات گردش خون و آسیب‌های عصبی هستند که معمولاً در پاها ایجاد می‌شوند.

درمان زخم دیابت

مراقبت دقیق، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و پوشیدن کفش‌های مخصوص می‌تواند به بهبود این زخم‌ها کمک کند.

زخم سوختگی

سوختگی‌های شدید می‌توانند باعث ایجاد زخم‌های باز و عمیق شوند که نیاز به درمان فوری دارند.

درمان زخم سوختگی

استفاده از پانسمان‌های خاص، آنتی‌بیوتیک‌ها و در موارد شدیدتر، جراحی ممکن است برای درمان زخم سوختگی لازم باشد.

زخم ژنتیکی

برخی از افراد به دلیل مشکلات ژنتیکی، مستعد به ایجاد زخم‌های مداوم و مقاوم بهبود هستند.

درمان زخم ژنتیکی

درمان‌های ژنتیکی و استفاده از داروهای خاص می‌تواند به بهبود زخم‌های ژنتیکی کمک کند.

زخم عروقی

زخم‌هایی که به دلیل مشکلات عروقی، مانند نارسایی وریدی، ایجاد می‌شوند.

درمان زخم عروقی

استفاده از جوراب‌های فشاری و درمان‌های عروقی می‌تواند به بهبود این زخم‌ها کمک کند.

زخم تروما

زخم‌های ناشی از ضربه یا آسیب فیزیکی.

درمان زخم تروما

تمیز نگه‌داشتن زخم، استفاده از پانسمان‌های مناسب و داروهای آنتی‌بیوتیکی می‌تواند به درمان زخم‌های تروما کمک کند.

زخم جراحی

زخم‌هایی که در نتیجه جراحی به وجود می‌آیند و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند.

درمان زخم جراحی

استفاده از پانسمان‌های ضدعفونی‌کننده و مراقبت‌های دقیق می‌تواند به بهبود سریع‌تر زخم‌های جراحی کمک کند.

زخم اگزما

اگزما یک بیماری پوستی است که می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های دردناک شود.

درمان زخم اگزما

درمان زخم‌های ناشی از اگزما معمولاً شامل مرطوب کردن مداوم پوست، استفاده از کرم‌های ضد التهابی و در برخی موارد داروهای استروئیدی می‌شود. در موارد حادتر، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز کند تا از عفونت جلوگیری شود.

زخم ناشی از بیماری‌های خودایمنی

بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس یا پسوریازیس می‌توانند منجر به ایجاد زخم‌های مزمن شوند. در این بیماری‌ها، سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خودی حمله می‌کند و به‌طور ناخواسته باعث تخریب پوست و بافت‌های دیگر می‌شود.

درمان زخم ناشی از بیماری‌های خودایمنی

درمان این زخم‌ها معمولاً به کنترل بیماری زمینه‌ای بستگی دارد. استفاده از داروهای ضد التهاب و داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. همچنین ممکن است نیاز به استفاده از پانسمان‌های خاص برای تسریع فرایند بهبودی وجود داشته باشد.

زخم عفونی

زخم‌های عفونی زمانی رخ می‌دهند که باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها وارد زخم شوند و عفونت ایجاد کنند. این عفونت‌ها می‌توانند بهبودی زخم را به تعویق بیندازند و حتی در موارد شدیدتر به عوارض جدی مانند عفونت‌های سیستمیک منجر شوند.

درمان زخم عفونی

درمان زخم‌های عفونی معمولاً شامل تمیز کردن مرتب زخم، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی و در موارد شدیدتر استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های وریدی است. مراقبت‌های دقیق و منظم از زخم و استفاده از پانسمان‌های ضدعفونی‌کننده نیز بسیار مؤثر است.

درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند

برای دریافت مشاوره و درمان سریعتر میتوانید با شماره 02143682 تماس بگیرید.