کشیدگی مچ پا و درمان آن در سایت مرکز پزشکی درمانی نسخه به شرح می پردازیم
کشیدگی مچ پا
عارضه کشیدگی مچ پا یکی از شایعترین آسیبهای فیزیکی است که بسیاری از افراد، از ورزشکاران حرفهای تا افرادی که فعالیت بدنی کمتری دارند، تجربه میکنند. این آسیب به علت پیچ خوردن یا کشیده شدن بیش از حد یکی از رباطهای اطراف مچ پا رخ میدهد. در این مقاله به بررسی کشیدگی مچ پا و درمان آن، علل، علائم، تشخیص و پیشگیری از آن میپردازیم.
کشیدگی مچ پا چیست؟
کشیدگی مچ پا به آسیب دیدن یا پاره شدن رباطهای مچ پا به دلیل چرخش ناگهانی و غیرمعمول این مفصل اشاره دارد. رباطها نوارهای محکمی از بافت همبند هستند که استخوانها را به یکدیگر متصل میکنند و پایداری مفاصل را حفظ میکنند. هنگامی که مچ پا به طور ناگهانی یا به شدت در جهتی غیرمعمول پیچ میخورد، این رباطها بیش از حد کشیده شده یا پاره میشوند.
پارگی رباط قاپی-نازکنی قدامی (ATFL)
رباط قاپی-نازکنی قدامی (Anterior Talofibular Ligament) یکی از مهمترین رباطهای مچ پا است که بین استخوانهای قاپ (تالوس) و نازکنی (فیبولا) قرار دارد. این رباط، بیشتر از سایر رباطها در معرض پارگی است و معمولاً در نتیجه پیچ خوردن مچ پا رخ میدهد. پارگی این رباط میتواند ناشی از چرخش ناگهانی یا پیچیدن پا به داخل باشد که به اصطلاح به آن پیچ خوردن خارجی مچ پا گفته میشود.
پارگی رباط پاشنهای-نازکنی (CFL)
رباط پاشنهای-نازکنی (Calcaneofibular Ligament) رباطی است که بین استخوان پاشنه (کالکانئوس) و نازکنی (فیبولا) قرار دارد. این رباط نقش مهمی در پایداری جانبی مچ پا ایفا میکند. پارگی این رباط معمولاً در موارد شدیدتر پیچ خوردن مچ پا رخ میدهد و اغلب با پارگی رباط قاپی-نازکنی قدامی همراه است.
پارگی رباط دلتوئید (Deltoid Ligament)
رباط دلتوئید یک رباط قوی و پهن در سمت داخلی مچ پا است که از استخوان درشتنی (تیبیا) به استخوانهای قاپ، پاشنه و قایقی متصل میشود. این رباط به جلوگیری از پیچ خوردن داخلی مچ پا کمک میکند. پارگی این رباط کمتر شایع است و معمولاً به دلیل ضربات شدید یا پیچ خوردن داخلی مچ پا رخ میدهد.
آسیبدیدگی رباط بین درشتنی و نازکنی (سندیسموز)
سندیسموز (Syndesmosis) نام یک نوع مفصل فیبری بین دو استخوان درشتنی (تیبیا) و نازکنی (فیبولا) است. رباطهای سندیسموز نقش مهمی در نگهداشتن این دو استخوان کنار هم ایفا میکنند. آسیب به این رباطها، که به آن آسیبهای سندیسموز گفته میشود، معمولاً به دلیل چرخش شدید پا یا فشار زیاد بر روی مچ پا در فعالیتهای ورزشی مانند فوتبال یا بسکتبال رخ میدهد.
علل کشیدگی مچ پا
کشیدگی مچ پا میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد که در زیر به برخی از رایجترین علل آن اشاره میکنیم:
پیچ خوردن مچ پا: این اتفاق معمولا هنگام راه رفتن یا دویدن روی سطوح ناهموار یا هنگام پریدن و فرود آمدن در شرایط نامناسب رخ میدهد. وقتی پا در جهتی غیرمنتظره قرار میگیرد، فشار زیادی به رباطهای مچ وارد میشود.
ورزشهای پرفشار: فعالیتهای ورزشی مانند فوتبال، بسکتبال، تنیس یا هر ورزشی که نیاز به چرخش سریع یا تغییرات ناگهانی در حرکت دارد، میتواند منجر به پیچ خوردن و کشیدگی مچ پا شود.
عدم تعادل عضلانی: ضعف یا عدم تعادل در عضلات اطراف مچ پا و ساق پا میتواند به افزایش ریسک کشیدگی مچ پا منجر شود.
کفش نامناسب: پوشیدن کفشهایی که مناسب فعالیت فیزیکی نباشند یا پشتیبانی کافی از مچ پا نداشته باشند، میتواند ریسک آسیب را افزایش دهد.
سابقه آسیب قبلی: اگر فرد قبلاً دچار کشیدگی مچ پا شده باشد، احتمال کشیدگی مجدد مچ پا بیشتر است.
علائم کشیدگی مچ پا
علائم کشیدگی مچ پا میتواند بسته به شدت آسیب متفاوت باشد. در اینجا برخی از علائم اصلی آورده شده است:
درد شدید و ناگهانی که معمولاً بلافاصله پس از آسیب احساس میشود.
در اثر التهاب، مچ پا ممکن است متورم شود که این تورم معمولاً در ساعات اولیه بعد از آسیب بیشتر میشود.
کشیدگی مچ پا ممکن است باعث پارگی عروق خونی کوچک در ناحیه آسیبدیده شده و منجر به کبودی شود.
فرد ممکن است قادر به حرکت دادن مچ پا نباشد یا حرکت آن با درد و ناراحتی زیادی همراه باشد.
ممکن است فرد احساس کند که مچ پایش ناپایدار است و نمیتواند وزن خود را به طور کامل روی آن بگذارد.
درجات کشیدگی مچ پا
کشیدگی مچ پا به سه درجه تقسیم میشود که هر کدام شدت متفاوتی دارند:
درجه 1: آسیب خفیف، کشیدگی کوچک یا پارگی جزئی در رباطها. درد و تورم جزئی است و حرکت مچ پا به طور نسبی حفظ میشود.
درجه 2: آسیب متوسط، پارگی جزئی و تورم بیشتر است. درد شدیدتر و محدودیت بیشتری در حرکت وجود دارد.
درجه 3: آسیب شدید، پارگی کامل رباط و درد و تورم بسیار زیاد. مچ پا بیثبات است و نیاز به مراقبتهای تخصصیتر دارد.
تشخیص کشیدگی مچ پا
برای تشخیص دقیق کشیدگی مچ پا، پزشک معمولاً از ترکیبی از معاینه فیزیکی و روشهای تصویربرداری استفاده میکند. پزشک ابتدا ناحیه آسیب دیده را معاینه میکند و ممکن است سوالاتی درباره چگونگی وقوع آسیب بپرسد. در صورتی که مشکوک به آسیب شدیدتر باشد، ممکن است برای بررسی دقیقتر از تصویربرداری با اشعه ایکس (رادیوگرافی) یا امآرآی استفاده شود تا میزان آسیب به رباطها و بافتهای دیگر مشخص شود.
درمان کشیدگی مچ پا
کشیدگی مچ پا و درمان آن بسته به شدت آسیب متفاوت است، اما درمان اولیه معمولاً شامل مراقبتهای خانگی و روشهای غیردارویی میشود.
استراحت(R)
استراحت دادن به مچ پا اولین و مهمترین قدم برای درمان است. باید از هرگونه فعالیتی که فشار زیادی به مچ پا وارد میکند، خودداری کرد.
یخگذاری(I)
قرار دادن یخ روی مچ پا به مدت 15-20 دقیقه چندین بار در روز میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. باید توجه داشت که یخ را مستقیماً روی پوست قرار ندهید و از یک پارچه یا حوله استفاده کنید.
فشردهسازی(C)
استفاده از باند کشی یا باند فشاری به کاهش تورم کمک میکند. نباید باند خیلی سفت بسته شود تا جریان خون مختل نشود.
بالا بردن مچ پا (E)
مچ پا باید در سطحی بالاتر از قلب قرار گیرد تا به کاهش تورم کمک کند. میتوان از بالش برای بالا نگه داشتن پا استفاده کرد.
درمانهای پیشرفتهتر
برای کشیدگیهای شدیدتر یا در صورت عدم بهبود علائم، ممکن است نیاز به درمانهای پیشرفتهتری باشد:
فیزیوتراپی میتواند به تقویت عضلات اطراف مچ پا، افزایش انعطافپذیری و بهبود تعادل کمک کند. تمرینات کششی و تقویتی معمولاً بخشی از برنامه فیزیوتراپی هستند.
در مواردی که درد و تورم شدید باشد، ممکن است پزشک داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن تجویز کند.
در کشیدگیهای شدید، استفاده از بریس یا آتل ممکن است لازم باشد تا از حرکت مچ پا جلوگیری شود و رباطها به درستی بهبود یابند.
و در موارد نادر کشیدگی مچ پا و درمان آن، اگر پارگی کامل رباط وجود داشته باشد یا مچ پا بیثبات باشد، ممکن است جراحی لازم باشد. جراحی معمولاً شامل ترمیم رباطهای پاره شده یا تثبیت مفصل مچ پا است.
مدت زمان بهبود
مدت زمان بهبود کشیدگی مچ پا به شدت آسیب بستگی دارد:
درجه 1: معمولاً 1 تا 2 هفته زمان میبرد تا بهبود یابد.
درجه 2: حدود 3 تا 4 هفته زمان نیاز دارد.
درجه 3: ممکن است 6 تا 12 هفته یا بیشتر برای بهبود کامل طول بکشد.
پیشگیری از کشیدگی مچ پا
برای جلوگیری از کشیدگی مچ پا میتوان اقدامات زیر را در نظر گرفت:
انجام تمرینات گرمکردن و کششی قبل از فعالیتهای ورزشی میتواند خطر آسیب را کاهش دهد.
کفشهایی که از مچ پا پشتیبانی میکنند و برای فعالیت خاصی طراحی شدهاند، میتوانند به کاهش خطر آسیب کمک کنند.
تمرینات تقویتی برای عضلات ساق پا و مچ پا میتواند به افزایش استحکام و پایداری مفصل مچ کمک کند.
تمرینات بهبود تعادل و هماهنگی میتواند به پیشگیری از سقوط و پیچ خوردن مچ پا کمک کند.
کشیدگی مچ پا یک آسیب شایع است که میتواند از فعالیتهای روزمره یا ورزشی جلوگیری کند. تشخیص به موقع کشیدگی مچ پا و درمان آن میتواند به سرعت بهبود و بازگشت به فعالیتهای عادی کمک کند. با این حال، پیشگیری از کشیدگی مچ پا از طریق انجام تمرینات مناسب و استفاده از تجهیزات صحیح اهمیت بسیاری دارد.
درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند
برای دریافت مشاوره و درمان سریعتر میتوانید با شماره 02143682 تماس بگیرید.