آرتروز زانو در کودکان در سایت مرکز پزشکی درمانی نسخه به شرح می پردازیم
آرتروز، که در اصطلاح پزشکی به عنوان “استئوآرتریت” شناخته میشود، یک بیماری مفصلی است که معمولاً در بزرگسالان و افراد مسن دیده میشود. این بیماری باعث تخریب تدریجی غضروف مفاصل میشود و علائم آن شامل درد، تورم و محدودیت حرکتی است. اگرچه آرتروز به‌طور سنتی بیشتر در سنین بالا دیده میشود، اما در برخی موارد نادر، کودکان نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. در این مطلب به بررسی علل، علائم، راه‌های تشخیص و درمان آرتروز زانو در کودکان پرداخته و راهکارهایی برای بهبود کیفیت زندگی آنان ارائه می‌دهیم.
علل آرتروز زانو در کودکان
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
این نوع از آرتریت، شایع‌ترین نوع بیماری‌های مفصلی در کودکان است و معمولاً به عنوان آرتروز کودکان شناخته میشود. علت اصلی آن هنوز مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی و محیطی نقش مهمی در ایجاد آن دارند.
آسیب‌های ورزشی و فیزیکی
ضربات و آسیب‌های شدید به زانو، به خصوص در کودکانی که در فعالیت‌های ورزشی پرخطر شرکت می‌کنند، می‌تواند منجر به آسیب دیدن غضروف زانو شود و در نتیجه به آرتروز منجر گردد.
نقائص مادرزادی
برخی از کودکان ممکن است با مشکلات ساختاری در مفصل زانو متولد شوند. این مشکلات می‌تواند منجر به ساییدگی و پارگی غضروف شده و به مرور زمان به آرتروز زانو منجر شود.
عفونت‌ها و التهابات
عفونت‌ها و بیماری‌های التهابی مانند بیماری‌های خودایمنی می‌توانند باعث تخریب مفاصل و در نهایت منجر به بروز آرتروز شوند.
چاقی و اضافه وزن
افزایش وزن بدن می‌تواند فشار بیشتری بر روی مفاصل زانو وارد کند و در کودکان نیز مانند بزرگسالان، احتمال ابتلا به آرتروز زانو را افزایش دهد.
علائم آرتروز زانو در کودکان
آرتروز زانو در کودکان با علائمی مشابه بزرگسالان همراه است، اما ممکن است با توجه به سن کم و نیازهای رشدی کودک، این علائم تاثیرات بیشتری داشته باشند. برخی از شایع‌ترین علائم عبارتند از:
درد و ناراحتی در ناحیه زانو: کودک ممکن است هنگام حرکت دادن زانو و یا حتی در حالت استراحت درد داشته باشد.
تورم و التهاب: زانوی کودک ممکن است دچار تورم و التهاب شود، که به خصوص بعد از فعالیت‌های فیزیکی بیشتر میشود.
کاهش حرکت زانو: آرتروز می‌تواند باعث کاهش دامنه حرکتی مفصل زانو شود و کودک ممکن است نتواند به راحتی زانو را خم و راست کند.
خستگی زودرس: کودکان مبتلا به آرتروز زانو ممکن است به سرعت خسته شوند و از فعالیت‌های فیزیکی روزمره خود دوری کنند.
صداهای غیرطبیعی از زانو: در برخی موارد، ممکن است هنگام حرکت دادن زانو، صدای “تق تق” یا “خش خش” شنیده شود که نشان‌دهنده آسیب غضروف است.
روش‌های تشخیص آرتروز زانو در کودکان
تشخیص، نیازمند بررسی دقیق و چند مرحله‌ای است. پزشک متخصص، ابتدا با بررسی تاریخچه بیماری، علائم و معاینات فیزیکی شروع می‌کند. سپس ممکن است تست‌های تصویربرداری و آزمایش‌های دیگری نیز برای تایید تشخیص انجام شود:
عکس‌برداری با اشعه ایکس: این روش می‌تواند به پزشک کمک کند تا تغییرات در ساختار مفصل زانو و تخریب غضروف را ببیند.
ام‌آر‌آی: ام‌آر‌آی به پزشک امکان می‌دهد که جزئیات دقیق‌تر و وضعیت بافت‌های نرم و غضروف را مشاهده کند.
آزمایش خون: در مواردی که پزشک به وجود بیماری‌های التهابی یا عفونی مشکوک است، ممکن است آزمایش خون تجویز کند تا علل احتمالی دیگر رد شوند.
روش‌های درمان آرتروز زانو در کودکان
درمان آرتروز زانو در کودکان معمولاً به ترکیبی از روش‌های مختلف نیاز دارد. هدف از درمان، کاهش درد، بهبود حرکت مفصل و جلوگیری از پیشرفت بیماری است. در ادامه به برخی از راه‌های درمان این بیماری اشاره شده است:
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن ممکن است برای کاهش درد و التهاب استفاده شوند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی به تقویت عضلات اطراف زانو کمک می‌کند و می‌تواند از فشار اضافی بر روی مفصل زانو جلوگیری کند. تمرینات فیزیوتراپی همچنین به بهبود انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی زانو کمک می‌کنند.
کاهش وزن
در صورتی که کودک دچار اضافه وزن باشد، کاهش وزن می‌تواند به کاهش فشار بر روی زانو کمک کند و علائم آرتروز را بهبود بخشد.
استفاده از وسایل کمکی
در مواردی که آرتروز شدیدتر است، پزشک ممکن است استفاده از وسایلی مانند بریس‌ها یا عصا را توصیه کند تا از فشار بر روی مفصل زانو کاسته شود.
جراحی
در موارد نادر و در صورتی که درمان‌های دیگر موثر نباشند، جراحی ممکن است مورد نیاز باشد. جراحی می‌تواند شامل تغییر شکل مفصل، بازسازی غضروف و یا حتی تعویض مفصل باشد.
روش‌های مراقبتی و مدیریت آرتروز زانو در کودکان
مدیریت و مراقبت نیازمند توجه والدین و تغییرات در سبک زندگی است. برخی از روش‌های مراقبتی که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کودک کمک کند عبارتند از:
استفاده از کمپرس گرم یا سرد: استفاده از کمپرس گرم یا سرد می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک کند.
تغییر در فعالیت‌های روزمره: بهتر است کودکانی که به آرتروز زانو مبتلا هستند از فعالیت‌های سنگین و فشارآور پرهیز کنند و به فعالیت‌های سبک‌تر مانند شنا و دوچرخه‌سواری بپردازند.
تغذیه مناسب: تغذیه سالم و مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و مفاصل کمک کند.
حمایت عاطفی و روانی: آرتروز زانو ممکن است بر روحیه و اعتماد به نفس کودک تاثیر بگذارد؛ بنابراین والدین و خانواده‌ها باید از نظر عاطفی از کودک حمایت کنند و او را تشویق به ادامه فعالیت‌ها و مشارکت در زندگی روزمره کنند.
عواقب عدم درمان آرتروز زانو در کودکان
عدم درمان آرتروز زانو در کودکان می‌تواند به عواقب جدی منجر شود که نه تنها در دوران کودکی، بلکه در طول زندگی فرد نیز تاثیرات قابل توجهی داشته باشد. در ادامه به برخی از پیامدهای مهم عدم درمان اشاره شده است:
- تشدید درد و التهاب
- کاهش دامنه حرکتی زانو
- ضعف عضلانی
- بدشکلی و تغییرات ساختاری در مفصل
- افزایش خطر آرتروز زودرس در بزرگسالی
- کاهش کیفیت زندگی و مشکلات روانی
- اختلال در رشد و تکامل فیزیکی
- افزایش خطر آسیب‌دیدگی‌های دیگر
درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند
برای دریافت مشاوره و درمان سریعتر میتوانید با شماره 02143682 تماس بگیرید.
